Từ thời xa xưa, loài người chỉ nói chung một thứ tiếng. Rồi một ngày nọ, loài người bàn nhau xây dựng một cái tháp cao đến tận trời gọi là tháp Babel. Cái tháp được xây dựng cứ cao, cao mãi, gần chạm tới mây xanh. Thượng đế thấy vậy nên đã rất lo lắng, ngài đã suy nghĩ và cuối cùng tìm ra một phương án. Thượng đế đã hóa phép khiến cho loài người nói những thứ tiếng khác nhau. Như vậy, họ sẽ không còn hiểu được người khác đang nói gì và điều đó làm cho tháp Babel sẽ mãi dang dở, không xây dựng xong được.
Sự xuất hiện của nghề dịch thuật
Câu chuyện thần thoại trên đã cho chúng ta thấy sự cản trợ của việc bất đồng ngôn ngữ giữa con người với nhau. Và trong trường hợp này, con người đã không chịu bó tay trước sự chia rẽ đồng loại bằng ngôn ngữ của thượng đế. Một lớp người đã sinh ra, đóng vai trò là cầu nối ngôn ngữ giữa các quốc gia, dân tộc, được gọi là người dịch thuật và từ đó nghề dịch thuật đã được ra đời.
Sự đòi hỏi tất yêu về việc bất đồng ngôn ngữ đã khiến cho ngành dịch thuật ra đời
Người dịch thuật thường xuất hiện âm thầm, lặng lẽ phía sau những bản dịch. Nhưng chính họ đã đưa lại cho con người từ các ngôn ngữ khác biệt sự thấu hiểu và chia sẻ, nối lại nguồn sức mạnh to lớn mà thượng đề đã chia rẽ từ xa xưa.
Ngoài việc thông thạo ngoại ngữ, dịch thuật viên phải am hiểu về văn hóa, khả năng ứng biến linh hoạt trong nhiều tình huống bất ngờ.
Dịch thuật viên cũng phải là nhà văn hóa
Tại các hội nghị, hội thảo mang tầm vóc quốc tế. Các dịch thuật viên phải thông thạo về ngoại ngữ, hiểu hết những vấn đề được đề cập tới trong hội nghỉ, khả năng xử lý tình huống, xử lý thông tin phải nhanh nhạy trong những tình huống bất ngờ. Đặc biệt, trong nhiều hội thảo về văn hóa nghệ thuật, người ta thường bắt gặp những diễn giả với cách nói văn hoa, khiến các dịch thuật viên rất khó nắm bắt được toàn bộ thông tin.
Dịch thuật viên ngoài việc thông thạo ngôn ngữ, họ cần phải có vốn am hiểu về nền văn hóa của ngôn ngữ đó
Nếu người dịch thuật không nhanh trí xử lý tình huống và thực sự am hiểu ngôn ngữ dịch sẽ vô cùng lúng túng. Nếu bạn dịch từng từ theo nghĩa đen sẽ làm cho người nghe khó hiểu và thậm chí còn làm hỏng ý nghĩa mà người nói muốn diễn đạt. Đây cũng chính là một yếu tố dùng để thử thách, kiểm nghiệm trình độ và độ nhạy bén của người dịch thuật.
Trong câu chuyện trên, nếu dịch sát nghĩa ngay từ đầu thì người dịch không phải bị động ứng phó ở những câu sau. Mặt khác, nếu bị rơi vào thế bị động phải biết thoát ra một cách khéo léo. Việc dịch sát từng câu chữ không phải bao giờ cũng thực hiện được nên dịch thuật viên cần ứng xử một cách linh hoạt. Đây chính là yếu tố khó khăn nhất của nghề dịch thuật. Sự chuẩn xác của ngôn ngữ làm sắc bén thêm ý nghĩa của sự kiện đó. Vì thế, sự kiện và sự chuẩn xác phải luôn song hành cùng nhau.
Qua những câu chuyện như vậy, chúng ta thấy việc am hiểu ngôn ngữ nước ngoài nghĩa là am hiểu cả một nền văn hóa thứ hai.
