Theo quy định thì từ ngày 20/11/2007, tất cả người nước ngoài, gồm cả những người cư trú tại Nhật phải được lấy dấu vân tay và chụp ảnh trước khi vào nước Nhật. Bất cứ ai từ chối hợp tác đều ko được cấp phép nhập cảnh vào Nhật Bản.
Một số trường hợp được đặc cách như: Trẻ em dưới 16 tuổi và một vài nhóm đặc biệt như các nhà ngoại giao, các cuộc viếng thăm cấp cao và các trường hợp viễn trú đặc biệt (Những người Hàn Quốc, Đài Loan đã cư trú dài hạn tại Nhật nhưng mất quốc tịch Nhật sau chiến tranh).
Người nước ngoài đều phải có 1 loại visa khi nhập cảnh vào Nhật. Tất cả có khoảng hơn 20 loại visa đi Nhật cho mọi đối tượng:
Visa loại du lịch và thương gia
– Nếu bạn có quốc tịch của 1 trong những quốc gia mà Nhật Bản cho phép miễn visa tạm thời thì bạn chỉ cần có 1 passport hợp lệ là có thể nhập cảnh vào Nhật dưới hình thức khách du lịch hay thương gia. Người có visa tạm thời sẽ được phép lưu trú tại Nhật tối đa là 90 ngày.
– Người có visa tạm thời không được phép tham gia kinh doanh, mua bán. Tuy nhiên vẫn có thể tham gia các khóa học ngắn hạn tại các trường Nhật ngữ.
– Tất cả các khách du lịch nước ngoài cần phải luôn mang hộ chiếu trong người.
Visa lao động
– Người nước ngoài muốn làm việc tại Nhật cần có 1 visa lao động từ đại sứ quán hay lãnh sứ quán Nhật nước sở tại để có thể nhập cảnh vào Nhật dưới dạng visa được phép lao động.
– Có tất cả hơn 12 loại visa lao động, mỗi loại cho phép người sở hữu được phép làm việc trong các loại hình kinh doanh và lĩnh vực khác nhau.
– Nếu bạn đổi việc trong thời gian ở Nhật và công việc mới ko nằm trong lĩnh vực lao động được phép thì bạn cần thay đổi lại visa.
– Bằng đại học hoặc các chứng chỉ chuyên môn sẽ cần thiết trong quá trình nộp đơn xin visa lao động. Người muốn xin cấp visa lao động cần phải có 1 công ty tại Nhật chấp nhận hoặc là có 1 người đứng ra bảo lãnh. Visa lao động thường được cấp theo kỳ hạn 1 hoặc 3 năm và có thể gia hạn.
Visa du học Nhật Bản
– Người nước ngoài muốn tham gia các kháo học tiếng ngắn hạn thì không cần nhưng nếu khoá học dài hạn thì bạn cần có visa du học cấp tại đại sứ quán hay lãnh sự quán Nhật mới có thể nhập cảnh vào Nhật dưới hình thức lưu trú du học dài hạn.
– Có nhiều loại visa du học Nhật tuỳ vào hình thức học tập như Dự bị đại học, đại học hay các hình thức giao lưu văn hóa. Người muốn xin cấp visa du học cần phải được 1 trường ở Nhật chấp nhận và bằng chứng có đủ khả năng tài chính để chi trả các chi phí trong suốt thời gian học tập. Visa du học được cấp với kỳ hạn từ 6 tháng đến 2 năm và có thể gia hạn. Du học sinh không được phép tham gia các hoạt động kinh doanh, buôn bán trừ khi được phép của trường và văn phòng xuất nhập cảnh. Ngay cả khi có giấy phép, du học sinh cũng chi được làm việc với số giờ nhất định. (Khoảng 28giờ/tuần).
Visa vợ chồng hoặc người phụ thuộc
– Người nước ngoài kết hôn với 1 người có quốc tịch Nhật hoặc người đã có visa vĩnh trú tại Nhật có thể lấy được visa vợ chồng, cho phép họ kết hôn và buôn bán tại Nhật. Visa loại này được cấp theo kỳ hạn 1 hoặc 3 năm và có thể gia hạn.
– Vợ (chồng) của người nước ngoài, những người đang sống tại Nhật với hình thức lưu trú được phép lao động, có thể nộp đơn để xin cho 1 visa người phụ thuộc. Visa người phụ thuộc được cấp với kỳ hạn là từ 3 tháng đến 3 năm và có thể gia hạn.
– Người phụ thuộc không được phép tham gia kinh doanh, buôn bán, trừ trường hợp họ có giấy phép từ cục xuất nhập cảnh. Ngay khi đã có giấy phép thì người phụ thuộc cũng chỉ có thể làm việc trong khoảng thời gian nhất định, đã bị giới hạn.
Visa làm việc trong ngày lễ
Đây là loại visa đặc biệt cấp cho công dân các nước Úc, Canada, Đan Mạch, Đức, Pháp, Ireland, Hàn Quốc, New Zealand và Anh trong độ tuổi từ 18 đến 20. Những người làm việc trong các ngày lễ.
Những thủ tục khi đang ở Nhật
Ở Nhật Bản, hầu hết các vấn đề liên quan đến nhập cư như là gia hạn giấy phép lưu trú, thay đổi hình thức lưu trú hay là xin phép tái nhập cảnh…đều được giải quyết tại Cục nhập cảnh có chi nhánh trên cả nước.
Thẻ ngoại kiều
Tất cả người nước ngoài lưu trú ở Nhật trên 90 ngày cần nộp đơn xin cấp thẻ ngoại kiều trong 90 ngày đầu tại Nhật. Đơn sẽ được xử lý tại văn phòng trực thuộc địa phương. Thẻ ngoại kiều là giấy tờ quan trọng cần thiết để mở tài khoản ngân hàng, đăng ký điện thoại… Người nước ngoài cư trú tại Nhật sẽ phải luôn mang thẻ ngoại kiều bên người khi sinh sống tại Nhật.
Gia hạn giấy phép lưu trú
– Hầu hết các loại visa cho phép bạn ở Nhật trong khoảng 3 tháng đến 3 năm. Nếu bạn muốn ở lại lâu hơn, bạn phải nộp đơn xin gia hạn tại cục nhập cảnh tại Nhật trước ngày mãn hạn visa.
– Đơn sẽ được xử lý rất đơn giản, chỉ cần bạn vẫn đáp ứng và tuân thủ các điều kiện của visa. Sẽ mất từ vài ngày đến vài tuần để đơn được xử lý. Trong thời gian đó bạn vẫn được sống tại Nhật kể cả khi visa của bạn đáo hạn.
Thay đổi loại visa
Bạn có thể thay đổi hình thức lưu trú (như từ sinh viên qua kỹ sư) tại cục nhập cảnh Nhật. Bạn cần chuẩn bị các giấy tờ tương tự như khi bạn nộp đơn xin visa tại đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Nhật Bản.
Visa tái nhập cảnh
Người nước ngoài lưu trú muốn tạm thời ra khỏi nước Nhật cần xin giấy phép tái nhập cảnh, nếu không thực hiện thủ tục này sẽ bị mất quyền lưu trú ngay khi ra khỏi Nhật. Giấy phép tái nhập cảnh cho cá nhân, tập thể có thể xin được ở các văn phòng nhập cảnh hoặc một số sân bay.
Visa vĩnh trú
Người nước ngoài lưu trú mà có tư cách tốt và có đủ khả năng tài chính để sống tự lập tại Nhật có thể được cấp visa vĩnh trú nếu họ sống ở Nhật ít nhất là 10 năm liên tục (Trong trường hợp kết hôn với người Nhật hoặc là người có nhiều đóng góp cho xã hội Nhật thì có thể rút ngắn được thời gian). Nếu có visa vĩnh trú bạn sẽ được ở Nhật vô thời hạn và được phép kinh doanh, buôn bán.
Chuyển quốc tịch
Người nước ngoài sống ở Nhật ít nhất 5 năm liên tục (Trong trường hợp kết hôn với người Nhật thì có thể rút ngắn thời gian hơn) có nhân cách tốt, và có đủ khả năng tài chính muốn bỏ quốc tịch hiện tại của mình thì sẽ được cấp quốc tịch Nhật Bản.